Jak oszczędzać pieniądze w czasie kryzysu?

Pandemia postawiła nas wszystkich w trudnej sytuacji. Niektórzy po prostu musieli przyzwyczaić się do nowej rzeczywistości, innym koronawirus wywrócił do góry nogami całe życie. Dla wielu przedłużająca się konieczność pozostania w domach oznacza coraz większą niepewność dotyczącą kwestii finansowych. Niezależnie od sytuacji, warto przyjrzeć się swoim wydatkom i wykluczyć te, które niepotrzebnie obciążają nasz budżet. Jak oszczędzać pieniądze?

Sprzątanie jako wstęp do oszczędzania

Z uwagi na ograniczenia w zakresie wyjść towarzyskich, każdy z nas więcej czasu spędza w domu. Warto to wykorzystać, by przyjrzeć się przestrzeni, w której obracamy się na co dzień – zarówno tej rzeczywistej, jak i cyfrowej. Niemal każdy, kto przyłoży się do tej obserwacji, zauważy, że otacza go nadmiar. Od tego spostrzeżenia już tylko jeden krok do rozpoczęcia oczyszczania tej przestrzeni – po takim sprzątaniu wydatki konsumpcyjne na pewno spadną. Gdzie warto posprzątać, by później wydawać mniej?

1) Przejrzyj subskrypcje i regularne płatności

Zacznij od przejrzenia swoich płatnych subskrypcji. Czy wykorzystujesz wszystkie rzeczy, za które płacisz? Czy te 150 złotych płaconych co miesiąc za siłownię naprawdę przynosi Ci więcej korzyści niż treningi z filmami na YouTube? Czy koniecznie musisz mieć w tym miesiącu dostęp do serwisu z filmami? Może lepiej sobie odpuścić i za darmo przeczytać książki, które od dwóch lat kurzą się na regale? Jeśli nie możesz wytrzymać bez oglądania filmów – może warto rozpocząć darmowy próbny miesiąc na innej platformie? 

Tego typu wydatki bieżące najlepiej prześledzić na podstawie wyciągu z rachunku bankowego, bo o wielu z nich możemy nie pamiętać. Jeśli płacisz za nie z różnych źródeł, przyda się lista miejsc, do których co miesiąc może odpływać część Twoich pieniędzy:

• platformy filmowe, serwisy z e-bookami i audiobookami

• platformy do słuchania muzyki

• siłownia/basen/inne ośrodki sportowe

• strony/aplikacje z kursami, nauką języków

• aplikacje sportowe i do hobby, gry

• płatne wersje aplikacji do zarządzania projektami, czasem lub budżetem

• płatny parking w miejscu pracy lub automatycznie odnawiający się karnet do komunikacji miejskiej

• subskrypcje czasopism, tygodników.

2) Pozbądź się pokus

Drugim krokiem jest usunięcie zagrożeń pozornie niewinnych, ale zabójczych dla portfela. Chodzi oczywiście o wszelkie newslettery i reklamy kuszące nas rabatami, nowymi kolekcjami, niezwykle przydatnymi gadżetami. Subskrypcje newsletterów, które za każdym razem powodują nieprzemyślane wydatki, warto usunąć od razu. To samo dotyczy kont na Facebooku, Instagramie, YouTube, które wystawiają Cię na zakupowe pokusy. Magia marketingu polega na tym, że dzięki reklamie zaczynasz potrzebować czegoś, o czym wcześniej nawet nie myślałaś/eś. W momencie, gdy Twoje zarobki są niepewne, a oszczędności się kurczą, lepiej nie realizować impulsywnych wydatków. 

3) Uświadom sobie, że masz więcej, niż potrzebujesz

Jeśli mimo usunięcia zgubnego wpływu reklamy, nadal czujesz potrzebę, by zagłuszyć swój niepokój i nudę na internetowych zakupach, najlepszą radą będzie… sprzątanie. I nie, wcale nie chodzi jedynie o zajęcie myśli czymś innym. Spójrzmy prawdzie w oczy – o ile nie jesteśmy bardzo ubodzy i daleka nam jest idea minimalizmu, najprawdopodobniej żyjemy w ogromnym nadmiarze. Nasze szafy, półki, strychy, balkony, piwnice, miejsca pod łóżkiem i nad szafą, ukryte schowki są pełne rzeczy, których nie używamy, bo: 

a) zwyczajnie o nich zapomnieliśmy, 

b) kupiliśmy je i nigdy ich nie użyliśmy, 

c) nie pasują już do naszego stylu życia. 

Obecna sytuacja zapewne wielu uświadomi, co naprawdę jest niezbędne do życia i jak wiele mamy w mieszkaniu przedmiotów, których zupełnie nie potrzebujemy. Po takiej refleksji wizja wydatków na kolejne śmieci powinna skutecznie zniechęcić do zakupów. 

Wskazówka: masz w domu rzeczy, które są w dobrym stanie, a chcesz się ich pozbyć? Wykorzystaj okazję na zarobienie kilku groszy i wystaw je na platformy typu OLX czy Vinted albo na sprzedażową grupę sąsiedzką. Wygrają na tym wszyscy: twój portfel, portfel kupującego i środowisko naturalne, które nie zostanie obciążone produkcją kolejnego niepotrzebnego przedmiotu. Mimo że trudno powiedzieć, jak duży będzie nadchodzący kryzys, 2020 rok na pewno dla wielu będzie rokiem oszczędzania, co może przynieść rozkwit na rynku rzeczy używanych. 

Proste sposoby na oszczędzanie 

Warto wykorzystać czas spędzony w domu, by przysiąść nad swoim domowym budżetem i przyjrzeć się, na co wydajemy najwięcej. Którędy uciekają pieniądze? Gdzie można obciąć wydatki, z czego można zrezygnować, co warto poprawić? Poniżej kilka pomysłów, jak oszczędzać na co dzień.

1) Oszczędzanie na jedzeniu

Marnowanie jedzenia jest problemem na całym świecie, ale w Polsce jest to kłopot wyjątkowo duży. Według Polskiego Instytutu Ekonomicznego z 247 kilogramami żywności, które rocznie marnuje statystyczny Polak, jesteśmy na 5. miejscu w UE (średnia w Unii to 173 kg). Nie dość, że to ogromna strata dla środowiska naturalnego, to jeszcze dla naszego portfela. Warto przy tym wspomnieć, że wydatki gospodarstw domowych na jedzenie w Polsce wciąż stanowią bardzo dużą część kosztów życia, więc ich obniżenie dla większości będzie miało duże znaczenie. Oszczędzanie w kuchni nie jest trudne – wystarczy kierować się kilkoma zasadami:

1. Planuj posiłki

2. Zaczynaj od „zakupów” we własnej lodówce

3. Regularnie sprawdzaj daty przydatności i przesuwaj stare jedzenie na przód lodówki czy szafki

4. Chodź na zakupy z listą i staraj się nie kupować na zapas tego, co ma krótką datę przydatności 

5. Zaprzyjaźnij się z zamrażalnikiem i przechowuj w nim to, czego nie zdołasz zjeść w danej chwili

6. Znajdź kilka prostych przepisów na dania z resztek. Najbardziej przydatne w tym temacie będą zupy, kotlety warzywne, zapiekanki. Poza tym – postaw na kreatywność i eksperymenty!

7. Poszukaj trików na przedłużenie świeżości owoców i warzyw, które jesz najczęściej Przykładowo, dogorywające marchewki wystarczy włożyć do wody, żeby wróciły do swojej pierwotnej formy

Wskazówka: dużą oszczędnością pieniędzy i czasu będzie inwestycja w filtr do wody np. w formie dzbanka czy nakładki na kran.  

W kuchni można sporo zaoszczędzić również dzięki zasadzie “zrób to sam”. Obecny kryzys przyniósł puste miejsca na półkach z drożdżami nie bez przyczyny. Wielu Polaków postanowiło poszerzyć swoje kulinarne horyzonty i zacząć piec własny chleb czy słodycze, aby rzadziej wychodzić z domu. Bardzo słusznie! Warto wykorzystać ten czas na to, by nauczyć się robić w domu to, co normalnie kupujesz w sklepie. To oszczędność pieniędzy, plastikowych opakowań i zapewne wielu konserwantów i innych dodatków, którymi są naszpikowane kupne bułki, dżemy czy mleka roślinne.

Wskazówka: Na czas kwarantanny możesz wyznaczyć sobie wyzwanie, które zmusi Cię do nauki samodzielnego przygotowania gotowych dań np. miesiąc bez kupnych słodyczy.

2) Mniejsze wydatki domowe

Możesz przyjrzeć się także swoim wydatkom na mieszkanie, w tym również wodę i energię, szczególnie jeśli sporą część Twojego budżetu pochłaniają rachunki. Temat tak zwanych niskoemisyjnych domów (i życia) jest bardzo szeroki, ale wiele metod na obniżenie zużycia energii czy wody wymaga dużej inwestycji na początek. Wydatki na cele mieszkaniowe można zmniejszyć jednak również zupełnie za darmo, wykorzystując poniższe drobne zmiany.

Oszczędzanie wody:

1. Zakręcaj wodę, kiedy myjesz zęby i naczynia

2. Wybieraj prysznic, zamiast kąpieli

3. Zalewaj toaletę wodą zebraną podczas prysznica (wystarczy postawić w prysznicu miskę lub wiadro)

4. Jeśli masz ogród, zbieraj deszczówkę do podlewania roślin

Oszczędzanie energii:

5. Wyłączaj światło wychodząc z pokoju. Możesz też zainwestować w energooszczędne żarówki

6. Na ile to możliwe ograniczaj korzystanie z ogrzewania. Czasem wystarczy przykryć się kocem lub założyć nieco cieplejsze ubranie

7. Wyłączaj urządzenia z prądu, gdy z nich nie korzystasz

Wskazówka: Przejrzyj oferty dostawców prądu czy internetu. Może uda Ci się zmniejszyć miesięczne wydatki na media. 

W przypadku wynajmowanych lokali znacznie większe znaczenie niż rachunki często ma czynsz. Wielu młodych ludzi wróciło teraz do domów rodzinnych, więc można rozejrzeć się za innym mieszkaniem, które będzie kosztować znacznie mniej, bo wynajmującym trudno jest teraz znaleźć chętnych. Warto podjąć się również rozmowy z osobą, która obecnie wynajmuje Ci mieszkanie. Może się okazać, że w obliczu obecnego kryzysu będzie skłonna obniżyć czynsz na najbliższe miesiące. Warto przy tym pamiętać, że wynajmujący może być w równie trudnej sytuacji co Ty.

Wskazówka: Jeśli chcesz jeszcze bardziej zmniejszyć wydatki domowe, zainteresuj się zero waste. Być może ograniczysz dzięki temu koszty wywozu śmieci. 

3) Oszczędzanie na wszystkim – gdzie jeszcze możesz obniżyć koszty życia?

W poszukiwaniu oszczędności warto przyjrzeć się też mniejszym, ale regularnym płatnościom i poszukać tańszych opcji na przykład na gruncie:

• prowadzenia konta w banku – może wcale nie trzeba co miesiąc płacić za korzystanie z karty bankomatowej albo prowadzenie rachunku?

• usług telekomunikacyjnych – czy wszystko za co płacisz jest Ci potrzebne? 

• wymiany walut – na rynku jest mnóstwo możliwości znacznie bardziej korzystnych niż wymiana w banku np. nasz InternetowyKantor.pl

• konta oszczędnościowego – obecnie nie oferują one zbyt atrakcyjnych warunków, ale być może w innym banku sytuacja wygląda lepiej niż w Twoim obecnym 

• kredytów – jeśli w Twoim przypadku jest to uzasadnione, możesz zainteresować się kwestią odsunięcia rat w czasie lub ewentualną konsolidacją

• ubezpieczenia – z tego na pewno nie warto rezygnować, ale jeśli akurat kończy Ci się ważność polisy, możesz spróbować poszukać lepszej oferty, zamiast po prostu ją przedłużać.

Kreatywność i nauka zamiast wydatków

Pieniądze bardzo często wydajemy z nudów lub zwykłego wygodnictwa. Przymusowe pozostanie w domu można wykorzystać na zniwelowanie jednego i drugiego. W kolejnych kilku punktach zobaczysz, jak oszczędzać pieniądze dzięki kreatywności i nauce nowych umiejętności.

1) Znajdź przydatny sposób na nudę

Odcięcie od wydarzeń towarzyskich można wykorzystać na nabycie przydatnych umiejętności. Dla jednych może to być przyspieszony kurs gotowania z resztek, dla innych nauka szycia, a dla jeszcze innej osoby przebranżowienie się lub zdobycie nowych kwalifikacji. Możesz samodzielnie naprawić coś, co normalnie skończyłoby w śmietniku lub w rękach profesjonalisty. Na tę listę można wpisać wszystko od cieknącego kranu, przez dziury w spodniach, aż do odświeżenia starego regału. Po pierwszej udanej naprawie czy przeróbce, trend DIY może Cię bezpowrotnie wciągnąć. 

2) Wykorzystaj czas na szukanie zniżek

W tekście o oszczędzaniu niemądrze jest namawiać do zakupów, ale z drugiej strony – mogą to być przecież rozsądne wydatki. Obecna sytuacja jest niełatwa nie tylko dla budżetów domowych, ale i dla mniejszych i większych przedsiębiorstw. Kryzys gospodarczy skłonił wiele firm do zaproponowania klientom dużych rabatów i jeśli jest coś, co i tak chcesz kupić, warto poświęcić chwilę na znalezienie najlepszej okazji. Zakupy dobrze jest zrobić lokalnie, wspierając małe polskie firmy, które mogą nie przetrwać tego roku.

3) Skorzystaj z tego, co masz

I na sam koniec – korzystaj z tego, co masz i ciesz się tym. Zamiast kupować nowe książki, przeczytaj te, które kurzą się w kącie od dwóch lat lub są dostępne za darmo w internecie. Zamiast wyposażać dziecko w nowe zabawki, spróbuj poszukać kreatywnych, rozwijających sposobów na zabawę. Zasadź nowe rośliny, korzystając z tego, co już masz w doniczkach lub kuchni, przemebluj mieszkanie, zorganizuj przyjemną przestrzeń na balkonie. 

Jeśli nadchodzi czas urodzin czy rocznicy, spróbuj zrobić prezent od serca. Okazuje się, że niekoniecznie musisz rzeźbić w glinie czy malować obrazy, by stworzyć ciekawy upominek. Pomyśl, jak uchwycić Wasze wspólne wspomnienia lub pokazać bliskiej osobie, że dobrze ją znasz. Może to być wieczór tematyczny związany z jej ulubionym filmem, zbiór zdjęć z zabawnymi opisami lub kupony na wspólne rozrywki po lub w trakcie kwarantanny.

Istnieje mnóstwo sposobów na to, by wydawać znacznie mniej pieniędzy, nie zmniejszając przy tym poziomu komfortu życia. By wprowadzić w życie takie nieinwazyjne, bezpieczne oszczędzanie, zazwyczaj wystarczy uważność, mądre gospodarowanie zasobami i odrobina kreatywności.