PPK – co to i czy warto? Czyli wszystko o Pracowniczych Planach Kapitałowych

1 kwietnia 2023 roku to pierwszy termin automatycznego wznowienia wpłat do PPK. Co to oznacza? Wszyscy pracownicy, którzy w marcu nie złożyli deklaracji o rezygnacji z programu, zostaną do niego automatycznie zapisani. W konsekwencji z wynagrodzenia będą potrącane składki na rzecz programu. Czy warto pozostać w PPK? Co zrobić, jeśli deklaracja nie została złożona w terminie do 31.03.2023?

PPK. Co to?

Pracownicze Plany Kapitałowe to powszechny system oszczędzania skierowany do pracowników. Z założenia wszystkie osoby pracujące w wieku 18-55 lat zostają do niego automatycznie zapisani i jest on realizowany przy współpracy z pracodawcami oraz państwem. 

Plan PPK ma zachęcać nas – pracowników – do tego, abyśmy lokowali większy procent swojego wynagrodzenia w celu zabezpieczenia swojej emerytury. Składka emerytalna w Polsce w porównaniu do innych krajów jest dość niska, co z pewnością przełoży się na niewysokie emerytury w przyszłości. PPK to projekt, który miałby zabezpieczyć naszą przyszłość emerytalną.

PPK – wpłaty

Na kapitał odkładany w ramach PPK składają się 3 rodzaje wpłat:

• Pracownika – przystępując do programu jako pracownik, deklarujesz, że minimum 2% swojego wynagrodzenia brutto będziesz odkładać na specjalnym koncie. Możesz także zadeklarować wpłatę dodatkową – w wysokości do 2% wynagrodzenia (łącznie maksymalnie 4%).

Jeśli Twoje wynagrodzenie nie przekracza 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia, możesz obniżyć wpłatę podstawową do 0,5% wynagrodzenia.

• Pracodawcy – do odkładanych przez Ciebie środków, pracodawca będzie dorzucać wpłaty od siebie w wysokości minimum 1,5% Twojego wynagrodzenia. Może także zdecydować o finansowaniu wpłaty dodatkowej w wysokości do 2,5% wynagrodzenia (łącznie maksymalnie 4%).

• Państwa – na Twój rachunek PPK trafią także dopłaty od państwa: jednorazowa wpłata powitalna (250 zł) i dopłaty roczne (240 zł). Wpłatę powitalną otrzymasz, jeżeli przez co najmniej 3 pełne miesiące będziesz uczestnikiem PPK i za co najmniej 3 miesiące dokonasz wpłat do PPK.

Dopłatę roczną otrzymasz, jeżeli Twoje wpłaty na rachunek PPK w danym roku wyniosą co najmniej 3,5% 6-krotności minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w roku, za który dopłata jest należna. Jeżeli Twoje wpłaty podstawowe są niższe niż 2%, musisz zgromadzić co najmniej 25% powyższej kwoty.

Kiedy opłaca się wypłacić środki z PPK?

Twoje środki zgromadzone w PPK są Twoją własnością i podlegają dziedziczeniu oraz podziałowi w przypadku rozwodu. 

Ponadto możesz w dowolnym czasie bez podawania przyczyny dokonać zwrotu środków zgromadzonych na swoim rachunku PPK, wypłacić do 25% środków zgromadzonych na rachunku PPK w przypadku swojej choroby, dziecka lub współmałżonka lub wypłacić do 100% środków zgromadzonych na rachunku PPK z przeznaczeniem na wkład własny przy zaciąganiu kredytu hipotecznego.

Zwrot środków

W przypadku zwrotu środków przed ukończeniem 60. roku życia otrzymasz zgromadzone środki pomniejszone o: podatek od zysków kapitałowych, 30% środków pochodzących z wpłat pracodawcy oraz o wszystkie środki pochodzące z dopłat od państwa.

Wypłata środków z powodu zachorowania

Jeśli zdecydujesz się na wypłatę środków w przypadku poważnego zachorowania, wówczas obowiązuje zasada, że jeśli zdecydujesz się na wypłatę do 25% zgromadzonych środków, nie musisz ich zwracać. O wypłatę z tytułu poważnego zachorowania możesz wnioskować w razie zdiagnozowania jednej z jednostek chorobowych wskazanych w ustawie o PPK, całkowitej niezdolności do pracy bądź umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności. 

Wypłata środków na zakup mieszkania

Jako uczestnik PPK, możesz wypłacić do 100% środków zgromadzonych na swoim rachunku, w celu pokrycia wkładu własnego w związku z zaciągnięciem kredytu hipotecznego, np. na zakup mieszkania lub budowę domu. Warunkiem skorzystania z tej opcji jest wiek poniżej 45 lat w dniu złożenia wniosku o wypłatę środków. Ważne jednak jest to, że wypłacone środki musisz zwrócić, a zwrotu tego nie możesz rozpocząć później niż 5 lat od dnia takiej wypłaty. Na całkowity zwrot środków masz maksymalnie 15 lat.

Wypłata środków po 60. roku życia

Jeśli zdecydujesz się na pozostawienie całości środków zgromadzonych w ramach PPK do chwili ukończenia 60. roku życia, co jest najkorzystniejszym podatkowo wariantem wówczas otrzymasz jednorazową wypłatę, wynoszącą 25 % zgromadzony środków. A pozostałe 75% oszczędności zostanie wypłacone w 120 miesięcznych ratach. Liczbę rat możesz zwiększyć lub zmniejszyć, chociaż w tym drugim przypadku pamiętaj, że wiąże się z koniecznością zapłaty podatku od zysków kapitałowych.

PPK. Czy warto?

Temat PPK był omawiany w jednym z odcinków podcastu „Dealerzy po godzinach”, gdzie nasz ekspert analizował zasady programu, włącznie z szacunkowymi wyliczeniami np. przy średniej krajowej. 

Wiemy już dzisiaj, że program ten nie będzie w stanie w pełni zbudować rozsądnego kapitału, który pozwoli nam na emeryturze utrzymać obecną stopę życia. Jednak jest to jakaś forma budowania oszczędności, a o tym, że oszczędzać warto, wiemy wszyscy. 

Jakie jeszcze wnioski płyną z analizy PPK? Zapraszamy po więcej tutaj.