Czy walutowy zysk będzie opodatkowany?

Odsprzedaż waluty po wyższym kursie, niż kurs zakupu z pewnością jest źródłem zysków. Krajowy fiskus zwraca uwagę również na takie korzyści walutowe, które osiągają podatnicy. W przypadku przedsiębiorców i spółek, nie ma wątpliwości dotyczących opodatkowania zysków z wymiany walut. Sytuacja komplikuje się, gdy uwzględnimy wymianę dokonaną przez osoby nieprowadzące działalności gospodarczej. Niestety wszystko wskazuje na to, że tacy podatnicy również muszą rozliczyć się z fiskusem.

Podatek od „niefirmowej” wymiany jest kłopotliwy i wątpliwy

Jeszcze niedawno sprawa opodatkowania prywatnych transakcji walutowych była mniej złożona. Urzędy skarbowe przyjmowały bowiem, że podatek nie dotyczy sporadycznych transakcji, które są niezwiązane z prowadzeniem firmy.

Sytuacja skomplikowała się po kilku interpretacjach organów podatkowych. Przykładem może być np. Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 26 lipca 2012 r. (zobacz interpretację z sygnaturą IBPBII/2/415-638/12/AK). Wspomniana interpretacja dotyczyła wymiany za pośrednictwem serwisu społecznosciowego. W dokumencie prezentującym stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej możemy przeczytać, że przychody z wymiany walut  są opodatkowane również wtedy, gdy osiąga je osoba nieprowadząca działalności gospodarczej.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zauważył, że lista czynności zwolnionych z opodatkowania, nie uwzględnia wymiany walut przez osoby nieprowadzące działalności gospodarczej. W efekcie przychód z „niefirmowej” transakcji musi być zaliczany do tzw. innych źródeł i opłacony do 30 kwietnia następnego roku. Rubryka dla przychodów z innych źródeł znajduje się we wszystkich rocznych deklaracjach PIT. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał jednak, że osoba wykazująca zyski z „niefirmowej” wymiany walut, powinna składać deklarację PIT – 36 (taką samą jak przedsiębiorcy). Interpretacja z sygnaturą IBPBII/2/415-638/12/AK dotyczy tylko konkretnej sytuacji podatnika. Tym niemniej, trzeba uznać to stanowisko fiskusa za ważną wskazówkę. Wcześniej podobną opinię w sprawie prywatnej wymiany walut, zaprezentowała Izba Skarbowa w Bydgoszczy (zobacz interpretację z sygnaturą ITPB1/415-673/09/WM).

ZWRÓĆ UWAGĘ: Według najbardziej restrykcyjnego stanowiska organów podatkowych, przychód z „niefirmowej” wymiany walut również powinien być rozliczony w deklaracji PIT (formularz PIT – 36).   

Wielu ekspertów i doradców podatkowych nie zgadza się z tak restrykcyjną interpretacją przepisów. Opinię katowickiej izby skarbowej niekoniecznie musi podzielać również urząd skarbowy, który będzie przyjmował naszą deklarację PIT. W związku z tym warto zapytać lokalnego fiskusa, czy okazjonalna wymiana walut powinna być wykazana w deklaracji podatkowej. Jeżeli organ podatkowy potwierdzi taki obowiązek, to podatnik musi również dowiedzieć się, jakie są wymogi związane z dokumentowaniem kosztów i przychodów. Takie postępowanie zabezpiecza przed kłopotami w razie kontroli podatkowej. Sytuację podatników pogarsza fakt, że kwestie związane z obliczaniem podatku od „niefirmowej” wymiany, nie zostały precyzyjnie określone w przepisach.

ZWRÓĆ UWAGĘ: W kwestii opodatkowania prywatnych transakcji walutowych warto skierować pytanie do lokalnego urzędu skarbowego. Ze względu na brak szczegółowych przepisów, fiskus powinien wyjaśnić, jak trzeba obliczyć i udokumentować wysokość podatku. 

Firmy będą musiały rozliczyć ujemne i dodatnie różnice kursowe

W przypadku przedsiębiorców i spółek, kwestia opodatkowania wymiany walutowej nie wzbudza większych wątpliwości. Wspomniane podmioty muszą regularnie rozliczać tzw. dodatnie i ujemne różnice kursowe. Dodatni poziom różnic kursowych powiększa i przychody i należny podatek PIT lub CIT. Ujemne różnice kursowe mają odwrotny wpływ na wynik podatkowy i poziom podatku. Dodatnie różnice kursowe powstają np. wtedy, gdy przeliczeniowa wartość środków pieniężnych po wpłacie na rachunek firmy jest większa, niż przed ich wypływem. Ewidencja różnic kursowych w praktyce bywa dość żmudna i skomplikowana. Dlatego przedsiębiorcy, którzy nie są dobrze zorientowani w przepisach podatkowych, powinni zlecić wspomnianą czynność jednemu z biur rachunkowych.

ZWRÓĆ UWAGĘ: Spółki oraz samodzielni przedsiębiorcy muszą ustalać tzw. różnice kursowe. Poziom tych różnic wpływa na zysk i wysokość podatku dochodowego.   

W razie wątpliwości można wystąpić o interpretację podatkowa …

Wszyscy podatnicy w razie wątpliwości związanych z opodatkowaniem transakcji walutowych, mogą wystąpić o indywidualną interpretację przepisów. Taka interpretacja prezentuje stanowisko organu podatkowego w konkretnej sprawie. Zastosowanie się do wskazówek przekazanych przez fiskusa, ochroni podatnika przed negatywnymi konsekwencjami (np. karą finansową i zapłatą odsetek za zwłokę).

Złożenie wniosku o indywidualną interpretację przepisów, każdorazowo kosztuje 40 zł. Odpowiedni wniosek na formularzu ORD – IN trzeba wysłać na adres jednej z pięciu izb skarbowych:  

• Izba Skarbowa w Bydgoszczy (obejmuje mieszkańców województw: kujawsko-pomorskiego, podlaskiego, pomorskiego, warmińsko-mazurskiego i zachodnio-pomorskiego)
• Izba Skarbowa w Katowicach (obejmuje mieszkańców województw: małopolskiego, podkarpackiego i śląskiego)
• Izba Skarbowa w Warszawie (obejmuje mieszkańców województwa mazowieckiego i osoby, które posiadają miejsce zamieszkania za granicą)
• Izba Skarbowa w Łodzi (obejmuje mieszkańców województw: lubelskiego, łódzkiego, opolskiego i świętokrzyskiego)
• Izba Skarbowa w Poznaniu (obejmuje mieszkańców województw: dolnośląskiego, lubuskiego i wielkopolskiego)

ZWRÓĆ UWAGĘ: W przypadku wątpliwości związanych z podatkiem od wymiany walut, można otrzymać indywidualną interpretację izby skarbowej. Przedtem podatnik musi jednak zapłacić 40 zł.