Eksport a kursy walut – wzajemna zależność

Kurs walut jest bez wątpienia jednym z najważniejszych czynników wpływających na dynamikę i strukturę obrotów handlowych. Oczywiście nie można zapominać, że na eksport czy import wpływają również instrumenty polityki handlowej czyli choćby tak bardzo znane ostatnio cła a także koniunktura krajowa. Zależność między eksportem a kursami walut jest obustronna czyli? Siła waluty krajowej wpływa na to jak się kształtuje wywóz towarów z kraju ale i z drugiej strony zmiana salda w wymianie handlowej oddziałuje na kurs.

Prosty przykład

Dla przykładu więc jeśli polski producent-sadownik sprzedaje swoje jabłka po 250 euro za tonę to przy kursie 4,30 EUR/PLN otrzyma on 1075 złotych za tonę. A co jeśli złoty się wzmocni np do poziomu 4,00 EUR/PLN wtedy otrzyma już tylko 1000 złotych. Ten prosty przykład pokazuje jaki niekorzystny wpływ na eksport towarów ma wzmocnienie rodzimej waluty.

Wniosek jeden

Eksport jabłek dla polskiej firmy może się stać nieopłacalny. Stąd jasny wniosek, że słaba waluta krajowa sprzyja eksporterom a mocna waluta czyli wzrost jej wartości wpływa korzystnie na import.

Ale…

Można powiedzieć też z nieco innej strony. A mianowicie jeśli zagraniczne przedsiębiorstwa kupują u nas czyli my de facto eksportujemy to zapłata następuje w naszej walucie. A jeśli musi tą krajową walutę kupić to oznacza, że tworzy na nią popyt co doprowadzi do umocnienia kursu naszej waluty przy założeniu, że nie ma innych czynników.

Nieco inaczej rzecz biorąc

Odwrotnie rzecz biorąc kiedy my kupujemy za granicą towary płacimy za nie w walucie obcej a więc wymieniamy złotówki np na euro czy dolary. Taka podaż krajowej waluty, która się w tym wypadku kreuje doprowadza do osłabienia złotówki w relacji do innych walut. Teoretycznie więc siły powinny się równoważyć bo nadmierny eksport w końcu spowoduje umocnienie waluty, które przekładać się będzie na coraz większą opłacalność importu.

Namacalny przykład pokazujący istnienie sił rynkowych

O tym jak istotna jest korelacja salda wymiany handlowej z kursem waluty pokazuje zestawienie eksportu netto Kanady i kurs USD/CAD od 1980 roku. Rosnący eksport szczególnie od 2000 roku wpływa w dłuższym terminie na umocnienie kanadyjskiej waluty. Dochodzimy do momentu w, którym import staje się bardziej opłacalny przy silnej walucie CAD. Stąd od 2009 roku obserwujemy już ujemne saldo wymiany handlowej bo przy minimach USD/CAD znów import stał się bardziej opłacalny. Ta tendencja ma również się w ostatnich miesiącach. Maksimum USD/CAD z 2016 spowodowało, że nadwyżka bilansu handlowego Kanady z USA stopniowo rosła aż osiągnęła swoje apogeum mniej więcej 1,5 roku później. Doskonale też tu widać jak siły rynkowe doprowadzają tutaj do stanów równowagi. Zapewne więc biorąc pod uwagę, że kurs USD/CAD od tego momentu spada  i jest już na poziomie 1,30 saldo dodatnie w handlu z USA również będzie się zmniejszać. Z uwagi, że stopniowo eksport zacznie się mniej opłacać. Można też tutaj wysnuć teorię, że obserwując saldo wymiany handlowej można przewidywać gdzie podąży kurs i odwrotnie.

A więc…

Podsumowując, wpływ zmian kursów na gospodarkę danego kraju jest niebagatelny. Mocna waluta oczywiście wpływa korzystnie choćby na spadek zadłużenia kraju minusem jest to, że ma ujemny wpływ na tempo wzrostu PKB właśnie wskutek ujemnego salda wymiany handlowej. Optymalne jest więc utrzymywanie stabilnego kursu walutowego danego kraju a resztę zrobią siły rynkowe, które i tak dążą do równowagi w długim terminie.

Każdy chce mieć słabą walutę taka tendencja aktualnie

I dlatego z dystansem podchodzą eksperci do ostatniej fali niecnych planów dużych mocarstw chcących za wszelką cenę osłabić kurs swojej waluty. Można tu chociaż przytoczyć Trumpa i jego słowa o nieuczciwości innych państw, które skutkują mocnym dolarem. Oficjalnie nikt też nie mówi ale osłabienie ostatnie juana chińskiego to też chęć podreperowania eksportu by zrównoważyć cały pakiet ceł ze strony USA. Tylko tak jak napisałem powyżej działania te mają efekt tylko w krótkim terminie w dłuższym siły rynkowe same dostosują sobie parametry by dojść do równowagi. Stąd słaba waluta na chwilę będzie wsparciem eksportu ale im dłużej w czasie sytuacja ulegnie obróceniu.