Podróż autem po Europie: przepisy drogowe i mandaty w Niemczech, Czechach, Danii, Norwegii, Szwecji i na Litwie

Planujesz urlop samochodem po Europie? W tym poradniku zebraliśmy najważniejsze zasady i różnice, które warto znać przed wyjazdem: przepisy drogowe w Niemczech i Czechach, opłaty drogowe, wyposażenie auta, a także co zrobić, gdy przyjdzie mandat z zagranicy – np. mandat z Niemiec z fotoradaru albo jak zapłacić mandat z Czech przez internet. Podpowiadamy też, jak zaplanować budżet i waluty, by uniknąć niepotrzebnych kosztów w trasie. W tej części opisujemy: Niemcy, Czechy, Litwę, Danię, Norwegię i Szwecję.

Niemcy – przepisy drogowe, ograniczenia prędkości i mandat z fotoradaru

Niemcy to kraj, w którym kultura jazdy i stan dróg od lat uchodzą za wzór w Europie. Nowoczesna infrastruktura, dobrze utrzymane autostrady i jasne przepisy sprawiają, że podróż autem jest komfortowa. Warto jednak pamiętać, że przepisy drogowe w Niemczech są ściśle egzekwowane, a mandaty z fotoradarów przychodzą także do kierowców z Polski.

Ograniczenia prędkości w Niemczech

• 50 km/h – teren zabudowany (samochody osobowe),
• 100 km/h – poza terenem zabudowanym,
• 130 km/h – zalecana prędkość na autostradach (Richtgeschwindigkeit),
• część odcinków autostrad (ok. 40%) nie ma ograniczeń, ale na wielu obowiązują limity zmienne – warto śledzić znaki elektroniczne.

Przy niesprzyjających warunkach pogodowych (np. deszcz, śnieg, mgła) ograniczenie prędkości może spaść nawet do 50 km/h, a jego przekroczenie często rejestruje fotoradar.

Jak zapłacić mandat z Niemiec?

Jeśli po powrocie z wyjazdu otrzymasz mandat z Niemiec (np. listownie, za przekroczenie prędkości wykryte przez fotoradar):

1. Sprawdź nadawcę – niemieckie służby wysyłają dokument zwykle w języku niemieckim lub angielskim.
2. Zweryfikuj kwotę i termin płatności – płatności dokonuje się przelewem SEPA w euro.
3. Zachowaj potwierdzenie przelewu – unikniesz ewentualnych kosztów windykacyjnych.
4. W razie wątpliwości co do zasadności mandatu możesz złożyć odwołanie (w terminie wskazanym w piśmie).

Za przekroczenie prędkości o 20–30 km/h zapłacisz od 70 do 150 euro – ostateczna kwota w PLN zależy od aktualnego kursu euro.

Obowiązkowe wyposażenie auta i inne przepisy

• Obowiązkowe wyposażenie: apteczka, trójkąt ostrzegawczy, kamizelka odblaskowa.
• Opony zimowe: obowiązkowe tylko w warunkach zimowych (śnieg, lód, błoto pośniegowe). Od października 2024 r. dopuszczone są wyłącznie opony z symbolem „Alpine” (góry z płatkiem śniegu).
• Umweltzone: wjazd do stref niskiej emisji tylko z ważną plakietką (Umweltplakette). Brak plakietki może skutkować mandatem ok. 100 euro.
• Alkohol: dopuszczalny limit to 0,5 promila, jednak dla kierowców poniżej 21 roku życia lub z prawem jazdy krócej niż 2 lata – obowiązuje 0,0 promila.

Czechy – przepisy drogowe, winiety i jak zapłacić mandat z Czech

Czechy to jeden z najczęściej wybieranych kierunków przez polskich kierowców – na weekend w Pradze, urlop w górach czy tranzyt dalej na południe Europy. Choć przepisy drogowe w Czechach są podobne do polskich, istnieje kilka istotnych różnic, które warto znać. Zamiast bramek na autostradach obowiązuje system e-winiet, a za przekroczenie prędkości lub brak winiety łatwo otrzymać mandat z Czech – również wysyłany do Polski.

Ograniczenia prędkości w Czechach

• 50 km/h – teren zabudowany,
• 90 km/h – poza terenem zabudowanym,
• 130 km/h – autostrady (dla samochodów osobowych).

Warto pamiętać, że przepisy ruchu drogowego w Czechach są surowo egzekwowane – fotoradary i patrole działają na wielu odcinkach dróg, a przekroczenie prędkości o 20–30 km/h może zakończyć się mandatem w wysokości od 1000 do 2500 CZK.

Mandat z Czech – co zrobić i jak zapłacić mandat z Czech przez internet

Jeśli otrzymasz mandat z Czech, np. po powrocie do Polski, nie ignoruj korespondencji. Czeskie służby mogą egzekwować należności także wobec kierowców zagranicznych.

Aby zapłacić mandat z Czech przez internet:

1. Sprawdź, czy w dokumencie znajduje się numer rachunku (IBAN) oraz kod BIC – zwykle jest to przelew SEPA w koronach czeskich (CZK) lub euro.
2. W tytule przelewu wpisz numer sprawy (variabilní symbol).
3. Zachowaj potwierdzenie płatności.
4. Jeśli masz wątpliwości co do zasadności mandatu – sprawdź termin i tryb odwołania.

Mandat z Czech z fotoradaru jest traktowany jak każdy inny – płatny w wyznaczonym terminie. W przypadku braku reakcji po kilku tygodniach kara może zostać powiększona o opłaty administracyjne.

Obowiązkowe wyposażenie i przepisy drogowe w Czechach

Każdy kierowca musi mieć przy sobie:

• dowód osobisty lub paszport,
• prawo jazdy i dowód rejestracyjny,
• potwierdzenie ubezpieczenia OC,
• apteczkę, trójkąt ostrzegawczy, kamizelkę odblaskową, gaśnicę i zapasowe żarówki.

Od 1 listopada do 31 marca obowiązuje nakaz używania opon zimowych na wybranych odcinkach dróg, oznaczonych odpowiednim znakiem. W górach warto mieć przy sobie również łańcuchy śniegowe.

• Światła mijania są obowiązkowe całą dobę przez cały rok.
• Dopuszczalny limit alkoholu w wydychanym powietrzu to 0,0 promila – czeskie przepisy nie tolerują żadnej ilości alkoholu.
• Piesi mają bezwzględne pierwszeństwo na przejściach.
• Za korzystanie z telefonu bez zestawu głośnomówiącego grozi mandat do 2000 CZK.

Winiety w Czechach – jak działają

Na autostradach i drogach ekspresowych obowiązuje elektroniczny system winiet.

• Winietę (e-winietę) kupisz online, na stacjach benzynowych lub w automatach przy granicy.
• Najkrótsza ważność to 10 dni – kosztuje obecnie ok. 310 CZK (ok. 55–60 zł).
• Za brak ważnej winiety grozi mandat z Czech do 5000 CZK.

Przed zakupem winiety upewnij się, że numer rejestracyjny został wprowadzony poprawnie – system działa automatycznie i błędy nie są uznawane za usprawiedliwienie.

Litwa – przepisy drogowe, ograniczenia prędkości i jak zapłacić mandat z Litwy

Choć Litwa należy do Unii Europejskiej i granice można przekraczać bez kontroli, przepisy drogowe na Litwie w kilku punktach różnią się od tych obowiązujących w Polsce. Infrastruktura drogowa poza dużymi miastami bywa słabsza, a kierowcy – nie zawsze przestrzegają zasad ruchu. Warto zachować ostrożność, szczególnie w mniejszych miejscowościach, gdzie styl jazdy bywa bardziej „swobodny”.

Ograniczenia prędkości na Litwie

• 50 km/h – teren zabudowany (samochody osobowe),
• 90 km/h – teren niezabudowany (drogi asfaltowe lub betonowe),
• 70 km/h – teren niezabudowany (inne drogi gruntowe),
• 130 km/h – autostrady (kwiecień–październik),
• 110 km/h – autostrady (listopad–marzec),
• 120 km/h – drogi ekspresowe (kwiecień–październik),
• 110 km/h – drogi ekspresowe (listopad–marzec).

Kierowcy, którzy posiadają prawo jazdy krócej niż dwa lata, mają dodatkowe ograniczenia:

• 100 km/h na autostradach,
• 90 km/h na drogach ekspresowych.

Warto też pamiętać, że limity prędkości mogą się zmieniać sezonowo – to zaskoczenie dla wielu Polaków przyzwyczajonych do stałych wartości przez cały rok.

Mandaty na Litwie – co grozi za wykroczenia i jak zapłacić mandat z Litwy

Na Litwie mandaty wystawia zarówno policja drogowa, jak i systemy automatyczne – fotoradary. Jeśli po powrocie otrzymasz mandat z Litwy, np. listownie, najlepiej nie zwlekać z reakcją:

1. Zweryfikuj dokument – sprawdź dane pojazdu, wysokość kary i numer konta.
2. Zapłać mandat z Litwy przez internet – większość płatności odbywa się przelewem SEPA w euro; w tytule podaj numer sprawy (oznaczony jako bylos numeris).
3. Zachowaj potwierdzenie przelewu – w razie kontroli będzie dowodem zapłaty.
4. Brak reakcji może skutkować przekazaniem sprawy do egzekucji międzynarodowej w ramach UE.

Wysokość mandatów na Litwie jest znacznie wyższa niż w Polsce – np. przekroczenie prędkości o 20 km/h może kosztować 60–90 euro.

Obowiązkowe wyposażenie auta i warunki zimowe

Każdy kierowca musi mieć:

• apteczkę, trójkąt ostrzegawczy, kamizelkę odblaskową,
• gaśnicę (obowiązkową – w przeciwieństwie do wielu krajów UE),
• od 1 listopada do 1 kwietnia – opony zimowe,
• w trudnych warunkach zalecane są łańcuchy przeciwślizgowe.

Nietypowe przepisy drogowe na Litwie

Niektóre zasady mogą zaskoczyć polskich kierowców:

• Pasy oznaczone literą „A” są przeznaczone wyłącznie dla komunikacji miejskiej, rowerzystów i motorowerów.
• Pas z oznaczeniem „4+” – mogą nim poruszać się jedynie auta, w których jadą co najmniej 4 osoby.
• Zielona strzałka na sygnalizatorze – jeśli świeci się stale, pozwala skręcić w prawo nawet przy czerwonym świetle, ale tylko po upewnieniu się, że nie wymusza się pierwszeństwa.
• Oznakowanie poziome – bywa mniej precyzyjne niż w Polsce; linie i pasy ruchu mogą być nieczytelne, dlatego warto zachować większy dystans i ostrożność.

Alkohol i bezpieczeństwo

Jazda pod wpływem alkoholu traktowana jest jako przestępstwo i może skutkować konfiskatą prawa jazdy lub pojazdu.

• Dopuszczalny limit alkoholu: 0,4 promila.
• Nowi kierowcy (do 2 lat stażu) – limit 0,0 promila.

Dokumenty i opłaty drogowe

• Obowiązkowe: dowód osobisty lub paszport, prawo jazdy, dowód rejestracyjny i potwierdzenie OC.
• Winiety nie są wymagane dla samochodów osobowych – obowiązują tylko pojazdy przewożące więcej niż 8 pasażerów.
• Za korzystanie z dróg bez odpowiedniego zezwolenia w pojeździe cięższym grozi mandat z Litwy nawet do 500 euro.

Dania – przepisy drogowe, ograniczenia prędkości i mandat z fotoradaru

Dania to kraj idealny dla podróżujących samochodem – nowoczesne drogi, świetna organizacja ruchu i bardzo rozwinięta infrastruktura rowerowa. Właśnie dlatego kierowcy muszą zachować szczególną ostrożność wobec rowerzystów – w miastach mają oni pierwszeństwo, a łamanie tego przepisu grozi wysokim mandatem. Zanim wyruszysz, sprawdź, jakie obowiązują przepisy drogowe w Danii i na co uważać, by uniknąć nieprzyjemnych kar.

Ograniczenia prędkości w Danii

• 50 km/h – teren zabudowany (dla samochodów osobowych),
• 40 km/h – centra miast, np. Kopenhaga, gdzie obowiązują strefy ograniczonej prędkości,
• 80 km/h – teren niezabudowany,
• 130 km/h – autostrady i drogi ekspresowe (maksymalna dopuszczalna prędkość).

Kary za przekroczenie prędkości w Danii należą do najwyższych w Europie. Już przy przekroczeniu limitu o 30 km/h można otrzymać wysoki mandat, a przy przekroczeniu o 60% lub osiągnięciu prędkości powyżej 160 km/h policja może odebrać prawo jazdy na miejscu.

System automatycznych pomiarów działa bardzo sprawnie, dlatego mandat z fotoradaru w Danii może dotrzeć do kierowcy nawet po powrocie do Polski.

Mandaty i przepisy ruchu drogowego w Danii

Jeśli otrzymasz mandat z Danii, np. za przekroczenie prędkości lub nieprawidłowe parkowanie:

1. Sprawdź, czy w piśmie widnieje numer sprawy i numer rachunku bankowego.
2. Mandat z Danii można zapłacić przez internet, przelewem SEPA (najczęściej w euro lub koronach duńskich – DKK).
3. Zachowaj potwierdzenie płatności.
4. W przypadku wątpliwości co do zasadności kary, można złożyć odwołanie do duńskiej policji drogowej (Rigspolitiet).

Wysokość mandatów w Danii jest uzależniona od prędkości i rodzaju drogi – w 2025 roku za przekroczenie o 20 km/h w terenie zabudowanym zapłacisz ok. 2000–2500 DKK, a za przejazd na czerwonym świetle – nawet 3000 DKK.

Obowiązkowe wyposażenie auta w Danii

• Trójkąt ostrzegawczy – obowiązkowy.
• Apteczka, gaśnica i kamizelka odblaskowa – zalecane, ale nie wymagane przepisami.
• Obowiązkowe dokumenty: dowód osobisty lub paszport, prawo jazdy, dowód rejestracyjny i potwierdzenie OC.
• Światła mijania są obowiązkowe przez całą dobę, niezależnie od pory roku.

Alkohol i bezpieczeństwo

• Dopuszczalny limit alkoholu: 0,5 promila.
• Jeśli poziom alkoholu przekroczy 1,2 promila, policja może natychmiast zatrzymać prawo jazdy, a pojazd – zostać skonfiskowany.
• Za korzystanie z telefonu bez zestawu głośnomówiącego grozi mandat w wysokości 1500 DKK (ponad 900 zł).

Parkowanie i przepisy miejskie

• W Danii obowiązuje tzw. zegar parkingowy (parkeringsskive) – plastikowa tarcza, którą ustawia się w samochodzie, by wskazać godzinę rozpoczęcia postoju.
  Zegar można kupić na stacjach benzynowych.
• W strefach ograniczonego czasu parkowania (oznaczonych znakami) jego brak może skutkować mandatem.
• Miejsca z zakazem postoju oznaczono żółtą linią.

Opłaty drogowe w Danii i mosty

Autostrady w Danii są bezpłatne, jednak płatne są mosty łączące wyspy i kraje:

• Storebælt (Wielki Bełt) – łączy Zelandię z Fionią,
• Øresund – łączy Danię ze Szwecją (most-tunel Kopenhaga–Malmö).

Opłaty można uiścić kartą, gotówką lub elektronicznie przez systemy typu Brobizz.

Norwegia – przepisy drogowe, ograniczenia prędkości i mandaty

Przepisy drogowe w Norwegii są podobne do polskich, jednak ich egzekwowanie jest znacznie surowsze. Nawet niewielkie przekroczenie prędkości – dosłownie o kilka kilometrów na godzinę – może zakończyć się wysokim mandatem. Policja oraz fotoradary działają bardzo skutecznie, dlatego warto przestrzegać zasad i ograniczeń.

Drogi w Norwegii są dobrze utrzymane, ale górzyste ukształtowanie terenu sprawia, że trasy bywają wąskie i kręte. Szczególną ostrożność należy zachować w tunelach oraz na mostach i serpentynach, gdzie warunki pogodowe mogą szybko się zmieniać.

Ograniczenia prędkości w Norwegii

• 50 km/h – teren zabudowany,
• 80 km/h – teren niezabudowany,
• 100 km/h – autostrady i drogi ekspresowe (maksymalna dopuszczalna prędkość).

Warto wiedzieć, że ograniczenia prędkości w Norwegii są bezwzględnie egzekwowane. Za przekroczenie limitu o zaledwie 5–10 km/h grozi mandat w wysokości kilkuset koron norweskich, a przy przekroczeniu o 20–30 km/h kara może sięgnąć 6000–8000 NOK. Jeżeli różnica między dozwoloną a rzeczywistą prędkością wynosi ponad 35 km/h, sprawa trafia do sądu, a kierowcy grozi utrata prawa jazdy, wysoka grzywna, a nawet konfiskata pojazdu.

Mandaty w Norwegii i jak ich uniknąć

Wysokie mandaty w Norwegii mają skutecznie odstraszać kierowców przed łamaniem przepisów.
Za przykładowe wykroczenia:

• przejazd na czerwonym świetle – ok. 9500 NOK,
• rozmowa przez telefon bez zestawu głośnomówiącego – 9700 NOK,
• brak pasów bezpieczeństwa – 1700 NOK,
• przekroczenie prędkości o 20 km/h – 5200 NOK.

Pamiętaj też, że w Norwegii obowiązuje limit alkoholu na poziomie 0,2 promila – jeden z najniższych w Europie.
Jazda po alkoholu karana jest nie tylko mandatem (od 5000 do 10 000 NOK), ale często również zatrzymaniem prawa jazdy, a w poważniejszych przypadkach – konfiskatą samochodu.

Przepisy ruchu drogowego w Norwegii – o czym trzeba pamiętać

• Światła mijania obowiązują przez całą dobę i przez cały rok.
• Obowiązkowe wyposażenie samochodu to:

• trójkąt ostrzegawczy,
• kamizelka odblaskowa,
• zimowe ogumienie (od 1 listopada do pierwszej niedzieli po świętach Wielkanocnych – w północnej Norwegii do 15 kwietnia).

• Gaśnica wymagana jest tylko w pojazdach typu bus.
• Korzystanie z telefonu komórkowego bez zestawu głośnomówiącego grozi mandatem.
• W tunelach i na stromych odcinkach obowiązuje zachowanie większego odstępu – policja może karać za zbyt mały dystans między pojazdami.

System opłat drogowych – AutoPASS

W Norwegii większość dróg, mostów i tuneli jest płatna. Opłaty są pobierane elektronicznie przez system AutoPASS. Jak to działa:

1. Możesz zarejestrować samochód w systemie przed podróżą (na stronie autopass.no).
2. Opłaty są naliczane automatycznie przy przejeździe przez bramki – nie musisz się zatrzymywać.
3. Rachunek za przejazdy otrzymasz pocztą lub e-mailem, także do Polski.

Alternatywnie można korzystać z prepaidowego urządzenia AutoPASS tag, które zapewnia zniżki na niektórych trasach. Warto też pamiętać, że wjazd do dużych miast, takich jak Oslo, Bergen czy Trondheim, jest płatny – tzw. city toll.

Dokumenty i obowiązki kierowcy

Do podróży samochodem po Norwegii potrzebujesz:

• dowodu osobistego lub paszportu,
• prawa jazdy,
• dowodu rejestracyjnego pojazdu,
• potwierdzenia ubezpieczenia OC.

Dodatkowo zaleca się posiadanie ubezpieczenia assistance i NNW – koszty ewentualnej pomocy drogowej są w Norwegii bardzo wysokie.

Szwecja – przepisy drogowe, ograniczenia prędkości i mandaty

Przepisy drogowe w Szwecji są bardzo zbliżone do tych obowiązujących w Polsce, jednak różni je jedno – kary za wykroczenia są znacznie wyższe, a policja i fotoradary wyjątkowo skuteczne. Kierowcy w Szwecji słyną z kultury jazdy i przestrzegania zasad, dlatego wszelkie wykroczenia są szybko wychwytywane i surowo karane.

Ograniczenia prędkości w Szwecji

• 50 km/h – teren zabudowany (dla samochodów osobowych; w wielu miastach obowiązują dodatkowe strefy 30 km/h),
• 70 km/h – teren niezabudowany,
• 90–100 km/h – drogi główne,
• 110–120 km/h – autostrady.

Ograniczenia prędkości w Szwecji są rygorystycznie przestrzegane. Już za przekroczenie o 5 km/h w terenie zabudowanym można otrzymać mandat w wysokości około 2000 SEK (ok. 750–800 zł), a przy większym naruszeniu policja może zatrzymać prawo jazdy na miejscu. System fotoradarów jest bardzo rozbudowany, a kary z nich wynikające przesyłane są również do Polski – dlatego mandat ze Szwecji może trafić do Ciebie nawet kilka tygodni po powrocie.

Jak zapłacić mandat ze Szwecji

Jeśli otrzymasz mandat ze Szwecji, np. z fotoradaru, powinieneś:

1. Sprawdzić, czy pismo zawiera numer sprawy (ärendenummer) i dane pojazdu.
2. Zapłacić mandat ze Szwecji przez internet – przelewem SEPA (najczęściej w euro lub koronach szwedzkich – SEK).
3. W tytule przelewu wpisać numer sprawy oraz nazwisko właściciela pojazdu.
4. Zachować potwierdzenie zapłaty – to dowód uregulowania należności.

Brak płatności może skutkować przekazaniem sprawy do windykacji transgranicznej w ramach Unii Europejskiej.

Przepisy ruchu drogowego w Szwecji – co warto wiedzieć

• Światła mijania obowiązkowe są przez całą dobę i przez cały rok.
• Trójkąt ostrzegawczy – obowiązkowy element wyposażenia.
• Apteczka, gaśnica i zapasowe żarówki – zalecane, ale nieobowiązkowe.
• Opony zimowe są obowiązkowe od 1 grudnia do 31 marca (min. głębokość bieżnika 3 mm).
• Opony letnie muszą mieć co najmniej 1,6 mm bieżnika.
• W trudnych warunkach zimowych dozwolone są opony z kolcami (dubbdäck).
• Piesi mają zawsze pierwszeństwo – kierowcy są zobowiązani zatrzymać się przed przejściem, nawet jeśli pieszy dopiero zbliża się do jezdni.
• Za rozmowę przez telefon komórkowy bez zestawu głośnomówiącego grozi mandat w wysokości 1500 SEK.

Alkohol i bezpieczeństwo na drogach

W Szwecji obowiązuje jeden z najniższych w Europie limitów alkoholu:

• 0,2 promila – dla wszystkich kierowców.

Mandat za jazdę pod wpływem wynosi od 7000 do 18 000 SEK, a w poważniejszych przypadkach sprawa trafia do sądu. Policja może również zatrzymać prawo jazdy i pojazd.

Opłaty drogowe i mosty

Autostrady w Szwecji są bezpłatne, ale istnieją opłaty za przejazd niektórymi mostami oraz wjazd do dużych miast:

• Most Øresund (Kopenhaga–Malmö) i Svinesund (na granicy z Norwegią) – przejazd płatny, opłatę można uiścić kartą lub elektronicznie.
• Opłaty miejskie (congestion tax) obowiązują w Sztokholmie i Göteborgu. Pobierane są automatycznie – kamery rejestrują tablicę rejestracyjną, a rachunek wysyłany jest pocztą.

Dokumenty i wyposażenie kierowcy

Do wjazdu do Szwecji wystarczy dowód osobisty lub paszport. Kierowca musi mieć przy sobie:

• prawo jazdy,
• dowód rejestracyjny pojazdu,
• potwierdzenie ważnego ubezpieczenia OC.

Dodatkowo zaleca się wykupienie ubezpieczenia assistance – holowanie lub naprawa auta w Szwecji może być bardzo kosztowna.

Jeśli planujesz dalszą podróż przez Europę, sprawdź też drugą część naszego cyklu – Poradnik: podróż autem po Europie cz. 2, w której opisujemy przepisy drogowe i mandaty w krajach południowej Europy, takich jak Włochy, Francja czy Hiszpania.